VET GEZOND
Dat vet ongezond is en dat je van vet dik wordt is ondertussen achterhaald. De tijd van de margarines laten we steeds meer achter ons, roomboter en kokosolie worden weer populair. Maar waarom deze ommezwaai?
VET GEZOND
We weten tegenwoordig veel meer over vetten: wat voor soort vetten er zijn en wat de functie daarvan is in ons lichaam.
Vetten zijn onmisbaar voor ons lichaam! Zonder vetten kunnen we niet gezond zijn of blijven. Ze geven ons energie, ze zijn belangrijk bij de bestrijding van ontstekingen, het gezond houden van aderen, het in balans houden van de bloedsuikerspiegel en het transporteren van in vet oplosbare stoffen.
Wat voor soort vetten zijn er?
Als eerste maken we onderscheid tussen verzadigde en onverzadigde vetten.
Verzadigde vetten zijn alle vetten die bij kamertemperatuur hard zijn, zoals roomboter, kokosolie en frituurvet. Je vindt ze vooral in dierlijke producten, zoals vlees en kaas.
Onverzadigde vetten zijn alle vetten die bij kamertemperatuur vloeibaar zijn. Denk aan olijfolie, zonnebloemolie, sesamolie etc. Je vindt ze vooral in zaden, pitten en noten.
Verzadigde vetten
Van verzadigde vetten wordt vaak gezegd dat dit ongezonde vetten zijn, waarvan je aderen dichtslibben. Dit zou komen omdat verzadigd vet de slechte vorm van cholesterol, namelijk het LDL-cholesterol, verhoogt. En een teveel aan LDL-cholesterol in het bloed verhoogt de kans op aderverkalking en hart- en vaatziekten.
Dit klopt wel, maar alleen als de wanden van bloedvaten beschadigd zijn. Beschadigingen zijn vaak een gevolg van een ongezonde leefstijl. Cholesterol zorgt voor reparatie van de wanden van deze beschadigde bloedvaten. En waar wordt cholesterol onder andere uit gevormd? Juist, uit verzadigde vetten!
Ondertussen is uit vele onderzoeken gebleken dat verzadigd vet ook veel gezondheidsvoordelen heeft. Zo is het bijvoorbeeld onmisbaar voor de vorming van hormonen. Ook beschermt het onze celwanden, ons hart, longen en de lever.
Het stofje laurinezuur in kokosolie doodt schimmels, bacteriën en virussen.
Neem dus gerust verzadigde vetten als roomboter en kokosolie bij je eten, maar overdrijf het niet. En let op: een teveel aan suikers wordt in het lichaam óók omgezet in verzadigd vet!
Onverzadigde vetten
Er zijn diverse soorten van onverzadigd vetten. Neem bijvoorbeeld omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren. Onverzadigde vetten hebben tal van functies:
- Ze zorgen voor de celmembranen (opbouwen, onderhouden en soepelheid)
- Ze verbeteren de verbranding van verzadigd vet
- Ze vormen een grondstof voor hormonen en neurotransmitters
- Ze zijn belangrijk voor ons zenuwstelsel
- Onze hersenen bestaan voor meer dan de helft uit onverzadigde vetten!
Omega-3
De meeste mensen kennen omega-3 als visolie. Het klopt inderdaad dat in vette vis de meeste omega-3 vetzuren voorkomen. Één van de belangrijkste eigenschappen van omega-3 is dat het een ontstekingsremmende werking heeft. Omega-3 zit ook in plantaardige voedingsmiddelen, maar de variant die in visolie zit is het meest effectief voor ons lichaam.
Omega-6
Omega-6 vetzuren vind je in veel voedingsmiddelen: vlees, vis, zuivel, granen, noten en pitten. Net als omega-3 zijn deze vetzuren onmisbaar voor een goede gezondheid.
Een vorm van omega-6 die veel voorkomt is linolzuur. Een nare eigenschap van linolzuur is dat het ontstekingen bevordert. En dat willen we niet!
Helaas krijgen we met ons huidige voedingspatroon te veel omega-6 en daarmee ook te veel linolzuur binnen.
Verhouding omega-3 en omega-6
Zoals eerder vermeld heeft omega-3 de waardevolle eigenschap dat het ontstekingsreacties remt en vóórkomt. Daarom is het belangrijk om voldoende omega-3 vetzuren te eten ten opzichte van omega-6.
De ideale verhouding is omega-3 : omega-6 is 1:1 tot 1:1,5. Maar in het westen is de verhouding vaak 1:16 tot 1:30! We krijgen dus veel te veel ontstekingsbevorderende voeding binnen!
Één van de boosdoeners is zonnebloemolie. Dit wordt in ontzettend veel voedingsmiddelen gebruikt, maar bevat erg veel linolzuur. Let er dus goed op hoeveel producten je eet waar zonnebloemolie in verwerkt zit, zoals mayonaise.
Omega-9
In tegenstelling tot omega-3 en omega-6 is omega-9 een niet essentieel vetzuur. Dit betekent dat je lichaam het zelf kan aanmaken. Essentieel betekent dat je lichaam het niet zelf kan aanmaken en dat je het uit je voeding moet halen.
Omega-9 is een ‘ontstekingsneutrale’ vetsoort. Het remt ontstekingen niet af, maar het bevordert ze ook niet. De belangrijkste functie is het in balans houden van je cholesterolwaarden.
Je vindt het vooral in avocado, sesamolie, olijfolie en koolzaadolie.
Van gezonde vetten (met mate) word je niet dik
Transvetten
Ja, die bestaan ook nog. Je hebt er vast van gehoord. Dit zijn vetten die ontstaan bij de industriële productie. Onverzadigde vetten worden op zodanige manier verwerkt dat ze veranderen in schadelijke stoffen. Een bekend voorbeeld hiervan is margarine. Margarine bestaat enkel uit oliën, maar toch is het vrij stevig en smeerbaar. Hoe kan dat?
Dat komt processen die ervoor zorgen dat oliën harder worden, zoals hydrogeneren (harden).
Transvetten hebben tal van negatieve eigenschappen:
- Ze zijn kankerverwekkend
- Ze verhogen de kans op hart- en vaatziekten
- Ze verlagen ons immuunsysteem
- Ze hinderen de lever bij het ontgiften
Deze schadelijke vetten vind je vooral in snoep, koek, cake, ontbijtgranen, pindakaas, smeerbare plantaardige botersoorten etc.
Koken, bakken & braden
Een eitje of stukje vlees bakken in een droge pan, dat gaat over het algemeen niet goed. We hebben wat vet nodig om ons eten te kunnen bereiden.
Omdat plantaardige oliën erom bekend staan dat ze gezond zijn, worden deze ook vaak gebruikt om in te bakken en braden. Maar dit is meestal niet de beste keuze!
Plantaardige oliën oxideren namelijk snel.
Oxidatie is een proces waarbij de moleculen als het ware uit elkaar vallen, waardoor er schadelijke stoffen (vrije radicalen) ontstaan die voor flink wat problemen zorgen in ons lichaam.
Het verbrandingspunt van oliën ligt veel lager dan bij verzadigde vetten, waardoor het snel oxideert wanneer we het verhitten.
Ook zuurstof en licht zorgen voor oxidatie. Om die reden zitten veel plantaardige oliën in donkere flessen en moet je ze soms in de koelkast bewaren, zoals lijnzaadolie.
Verzadigde vetten zijn voor het grootste deel stabiel bij verhitting. Dus bakken, braden en frituren kun je het beste doen met verzadigde vetten als roomboter, kokosvet en ghee (geklaarde boter).
Ook olijfolie is redelijk stabiel, maar gebruik nooit de ‘extra vierge’ variant en zorg ervoor dat de olie niet gaat walmen. Verwarm eerst de pan, voeg daarna de olijfolie toe en doe direct het eten in de pan dat je wilt bereiden. Zo wordt de olie niet te heet!
Gebruik plantaardige oliën vooral in koude gerechten en zorg dat je de koudgeperste soorten hebt.
Weetje: als je dikker wordt neemt het aantal vetcellen in je lichaam toe. Maar als je afslankt neemt het aantal vetcellen niet meer af, ze worden alleen maar kleiner!
Vetten eten om af te vallen
Veel mensen denken dat ze vetten moeten vermijden om af te vallen. Maar wat er dan gebeurt is dat je meer koolhydraten gaat eten. Een teveel aan koolhydraten wordt opgeslagen als vet en dat wil je niet. Hoe meer koolhydraten je eet, hoe minder vetten je verbrandt. Om koolhydraten te verwerken heb je insuline nodig. Zolang er insuline in je bloed zit, kun je geen vetten verbranden.
Meer vetten (en eiwitten) eten betekent dat je langer verzadigd blijft, waardoor je over het algemeen minder eet.
Heb jij al vaker allerlei diëten geprobeerd en lukt het afvallen maar niet, of wil jij lekkerder in je vel zitten en je gezondheid verbeteren. Informeer middels een replay op deze mail naar mijn nieuwe programma.
Krijg je gezondheid en gewicht terug middels mijn Moves Methode.
https://gezondmetesma.nl/moves-methode/
Vragen?
Heb je nog vragen, gebruik onderstaand contact formulier om contact op te nemen. Bellen mag ook altijd.
Hieronder staat meer informatie mocht je meer willen lezen.
